Λεπτομέρειες σχετικά με τους δύο νέους τύπους διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων, που αφορούν τον Covid-19.

1.  Μετά  τις  πρωτοφανείς  εξελίξεις  λόγω  της  διασποράς  του  ιού  COVID-19  και  τη συνακόλουθη δημιουργία απρόβλεπτων και επιτακτικών αναγκών για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, η Ελληνική Πολιτεία προέβη στην έκδοση Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, βάσει του άρθρου 44 παρ. 1 του Συντάγματος, οι οποίες περιλαμβάνουν ειδικές διατάξεις για την ανάθεση Δημοσίων Συμβάσεων, που συνέχονται άμεσα ή έμμεσα με την αντιμετώπιση του ιού. Η Αρχή, προκειμένου να διευκολύνει τις Αναθέτουσες Αρχές/ Αναθέτοντες Φορείς στην ερμηνεία και εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων, εξέδωσε την Κατευθυντήρια Οδηγία 24 (ΨΟΗ0ΟΞΤΒ-ΦΔ7), στην οποία επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι «με τις διατάξεις των Π.Ν.Π., δεν μπορούν να εισάγονται παρεκκλίσεις, ακόμη και εάν πρόκειται για συμβάσεις κάτω των ενωσιακών ορίων, ακόμη και στο πλαίσιο των εξαιρετικών περιστάσεων της παρούσας υγειονομικής κρίσης, οι οποίες να υφίστανται, κατά το δυνατόν, από τις γενικές αρχές που διέπουν τη σύναψη των δημοσίων συμβάσεων, όπως την αρχή της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης, της απαγόρευσης των διακρίσεων κ.λπ., ήτοι τις θεμελιώδεις αρχές του ενωσιακού δικαίου, ούτε από διατάξεις της κείμενης εθνικής νομοθεσίας, οι οποίες συνιστούν κομβικές θεσμικές πολιτικές επιλογές της Πολιτείας που αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό, τον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών, την αύξηση της αποτελεσματικότητας και την ενίσχυση της διαφάνειας στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Τέτοιες διατάξεις είναι, ιδίως, η τήρηση ηλεκτρονικού φακέλου της διαδικασίας σύναψης των συμβάσεων, η αιτιολόγηση των αποφάσεων των αναθετουσών αρχών, καθώς και η υποχρέωση ανάρτησης, έστω και εκ των υστέρων, των ανωτέρω συμβάσεων στο ΚΗΜΔΗΣ, προκειμένου να δύνανται να εξαχθούν στατιστικά στοιχεία για την επίπτωση της επιδημιολογικής κρίσης του κορωνοϊού COVID-19 στις δημόσιες συμβάσεις».

2.  Σε  συνέχεια  των  ανωτέρω  και  εξαιτίας  του  γεγονότος  ότι  δεν  υφίστατο  μηχανισμός  που να εξασφαλίζει την υποχρεωτική ανάρτηση από τις Αναθέτουσες Αρχές/ Αναθέτοντες Φορείς, των εν λόγω αποφάσεων ανάθεσης/ κατακύρωσης καθώς και των συμβάσεων στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.), διαφάνηκε ο κίνδυνος απώλειας σημαντικών, για την επίτευξη του επιγραμμικού συστημικού ελέγχου, μεταδεδομένων και αρχείων, τα οποία αποτελούν στοιχεία της εκάστοτε ανάρτησης. Στο πλαίσιο αντιμετώπισης του ως άνω κινδύνου πραγματοποιήθηκε, με πρωτοβουλία της Αρχής και σε συνεργασία με την Διεύθυνση Διαχείρισης, Ανάπτυξης & Υποστήριξης Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η υλοποίηση των απαραίτητων παραμετροποιήσεων προκειμένου στην αναδυόμενη λίστα επιλογών του πεδίου «Είδος Διαδικασίας», τόσο στη φόρμα «Νέα Σύμβαση» όσο και στη φόρμα «Νέα Απόφαση κατακύρωσης», του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων  Συμβάσεων  (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.),  να  συμπεριληφθεί  η  προσθήκη  των  επιλογών «Απευθείας ανάθεση – (Covid 19)» και «Διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση – (Covid 19)». (Παράρτημα Ι). Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το υπ’ αριθμ. 21026ΕΞ2020/24.07.2020 έγγραφο της Διεύθυνσης Διαχείρισης, Ανάπτυξης & Υποστήριξης Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η προσθήκη στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.) των επιλογών που αφορούν στην καταχώρηση στοιχείων για την παρακολούθηση του συστήματος Δημοσίων Συμβάσεων αναφορικά με τον COVID-19 τέθηκε σε παραγωγική λειτουργία στις 23.07.2020.

3. Επισημαίνεται ότι μετά την παραμετροποίηση του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.) κατά τα προαναφερόμενα, οι Αναθέτουσες Αρχές / Αναθέτοντες Φορείς θα πρέπει να καταχωρούν στο Μητρώο τα στοιχεία Δημοσίων Συμβάσεων που ανατίθενται με εξαιρετικές διαδικασίες λόγω COVID-19, επιλέγοντας την κατάλληλη διαδικασία από την αναδυόμενη λίστα επιλογών του πεδίου «Είδος Διαδικασίας». Η Αρχή, στο πλαίσιο της παρακολούθησης και αξιολόγησης της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των δράσεων των δημοσίων φορέων στον τομέα των Δημοσίων Συμβάσεων, θα αξιοποιήσει τα στοιχεία αυτά μέσω επιγραμμικών συστημικών ελέγχων, προκειμένου να εξαγάγει συμπεράσματα σχετικά με την ορθή χρήση των διατάξεων που προβλέπουν παρεκκλίσεις από την εθνική νομοθεσία λόγω COVID-19 καθώς και σχετικά με τον αντίκτυπο της επιδημιολογικής κρίσης στις Δημόσιες Συμβάσεις εν γένει.

Πηγη: Δι@ύγεια